Wi臋kszo艣膰 udar贸w spowodowana jest niedostatecznym ukrwieniem m贸zgu, tzw. udary niedokrwienne. Ich przyczyn膮 najcz臋艣ciej jest zablokowanie t臋tnicy m贸zgowej przez skrzep. Skrzep ten mo偶e powsta膰 w t臋tnicy m贸zgowej lub w innych naczyniach krwiono艣nych, np. w sercu. W cz臋艣ci m贸zgu, w kt贸rej przez d艂u偶szy czas nie dop艂ywa krew, dochodzi do uszkodzenia kom贸rek.
Udary krwotoczne (wylewy krwi do m贸zgu) wyst臋puj膮 rzadziej - ok.20%. Dochodzi do nich najcz臋艣ciej na wskutek p臋kni臋cia naczynia krwiono艣nego (wypadki - urazy g艂owy, nadci艣nienie, mia偶d偶yca, p臋kni臋cie t臋tniaka). Udar krwotoczny wymaga szybkiej operacji.
Pierwsze objawy cz臋sto s膮 niekojarzone z udarem m贸zgu: zawroty g艂owy, silny b贸l g艂owy, opadaj膮cy k膮cik ust, niewyra藕ne widzenie, uczucie niedow艂adu, s艂abo艣ci w jednej cz臋艣ci cia艂a, utrudnienia w m贸wieniu. Mog膮 to by膰 sygna艂y ostrzegawcze przed zbli偶aj膮cym si臋, 偶e udarem lub ju偶 do niego dosz艂o. Takie objawy po kilkunastu minutach lub kilku godzinach mog膮 min膮膰, jednak nie nale偶y tego lekcewa偶y膰, tylko trzeba natychmiast uda膰 si臋 do lekarza.
Udar mo偶e spowodowa膰 trwa艂膮 niepe艂nosprawno艣ci膮 (niedow艂ad ko艅czyn, a nawet po艂owy cia艂a, zaburzenie mowy) lub 艣mier膰.
Jedn膮 z przyczyn udaru jest odk艂adanie si臋 w t臋tnicach cholesterolu i wapnia, powoduje stwardnienie t臋tnic (staj膮 si臋 mniej elastyczne i zmniejsza si臋 ich 艣rednica przep艂ywu krwi). Zakrzepy i zatory cz臋sto spowodowane s膮 stylem 偶ycia: dieta bogata w t艂uszcze nasycone, t艂uszcze utwardzane i cukier, ma艂o ruchu, palenie papieros贸w i picie alkoholu, nieprawid艂owo leczon膮 lub nierozpoznan膮 cukrzyc臋.
Ten styl 偶ycia mo偶emy zmieni膰, gorzej jest z osobami choruj膮cymi na cukrzyc臋, a szczeg贸lniej gdy nie jest ona leczona. Nieleczona cukrzyca zwi臋ksza zagro偶enie udarem i innymi powa偶nymi zaburzeniami oraz chorobami. Szybkie i prawid艂owe leczenie cukrzycy mo偶e pom贸c unikn膮膰 wielu problem贸w zdrowotnych lub ich zminimalizowa膰.
Udar m贸zgu powinien by膰 leczony jak najszybciej w szpitalu. Pierwsza pomoc po udarze m贸zgu to podanie kropl贸wki, by膰 mo偶e trzeba b臋dzie pod艂膮czy膰 chorego do respiratora oraz zrobi膰 tomografi臋 komputerow膮 g艂owy. Nast臋pnie zostan膮 podane odpowiednie leki maj膮ce rozpu艣ci膰 skrzep krwi, im szybciej, tym lepiej, bo s膮 najbardziej skuteczne do ok. 3 - 4 godzin po udarze.
Dodatkowe badania podczas pobytu w szpitalu to: EKG, USG t臋tnic, RTG klatki piersiowej, badanie krwi, arteriografia t臋tnic, rezonans magnetyczny. Gdy zareagujemy zbyt p贸藕no, mo偶e doj艣膰 do niedotlenienia m贸zgu i nieodwracalnych zmian. Udar m贸zgu lewostronny lub prawostronny krwotoczny, mo偶e spowodowa膰 podj臋cia koniecznej operacji. Po przebytym udarze zalecana jest, a nawet konieczna rehabilitacja, terapia, pomoc psychologa, itd.